Një debat i ashpër ka plasur në BE për zgjidhjen e krizës ekonomike të shkaktuar nga koronavirusi. Ka qenë kryeministri Konte që ka akuzuar disa nga liderët e Evropës Veriore dhe veçanërisht të përfaqësuesit gjermanë, të cilët nuk tolerojnë financimin për zgjidhjen e krizës dhe kërkojnë nga shtetet e BE të ruajnë parametrat e borxhit. Konte ka qenë i prerë dhe në të njëjtën linjë me atë italian, ka qenë Franca dhe udhëheqësi spanjoll Sanchez. Këta kanë qenë në sintoni kundër propozimeve gjermane duke i kërkuar Këshillit të Evropës të rishikojnë qëndrimin brenda 10 ditësh.
Një sulm shumë i ashpër nga italianët, por dhe spanjollët dhe francezët, për ngadalësinë e Evropës, në një kohë kur nevojiten reagime të shpejta për koronavirusin dhe pasojat e tij, veçanërisht nga një këndvështrim ekonomik. Kryeministri i Italisë, Conte i është përgjigjur shumë ashpër pozicionimit aspak të qartë të kolegëve europianë me në krye Gjermaninë përsa i përket masave që duhen marrë për zgjidhjen e situatës ekonomike pas koronavirusit. Takimi i organizuar në një konferencë video i Këshillit të Europës nuk ka pasur asnjë efekt pozitiv dhe rrezikon prishjen e mëtejshme të marrëdhënieve brenda Kontinentit: “Si mund të mendojmë se mjetet e zhvilluara në të kaluarën, të ndërtuara për të ndërhyrë në rast të tronditjeve dhe tensioneve asimetrike, janë adekuate për këtë tronditje simetrike?- ka thënë Conte.
Kjo është ajo që mësojmë nga Palazzo Chigi, mesazhi që Kryeministri Giuseppe Conte u përcolli liderëve të BE-së gjatë Këshillit Evropian. “Nëse dikush do të mendonte për mekanizmat e mbrojtjes me porosi të zhvilluara në të kaluarën, atëherë unë dua ta sqaroj: mos u mërzit, mund ta mbash, sepse Italia nuk ka nevojë për të,” shtoi ai.
Gjatë thirrjes në konferencë me liderët evropianë, Giuseppe Conte sqaroi se askush nuk mendon për “një ndarje të borxhit publik. Secili vend përgjigjet për borxhin e vet publik dhe do të vazhdojë t’i përgjigjet”. Italia – shpjegoi Conte – “ka kredencialet për financat publike: Ne e mbyllëm vitin 2019 me një raport deficit prej 1.6 % në vend të 2.2 % siç ishte planifikuar. Pasojat e pas-19 u përballëm jo në muajt e ardhshëm por nesërmen në mëngjes ”.
Prandaj, Italia hedh poshtë projektin në diskutim në tryezën e Këshillit Evropian mbi mjetet për t’u marrë me krizën ekonomike të lidhur me koronavirusin. Por gjithashtu duhet të thuhet se Kryeministri, Giuseppe Conte nuk është vetëm: ekziston Franca dhe në veçanti krahas Italisë është edhe Kryeministri Spanjoll, Pedro Sanchez. Të gjithë kërkuan që brenda 10 ditësh BE të gjente “një zgjidhje adekuate për urgjencën serioze që po përjetojnë të gjitha vendet”.
Por, si erdhi kjo përplasje e paparë në momentin më të keq për vendin tonë dhe për tërë Evropën? Diskutimi u ndërpre pasi Conte dhe Sanchez kundërshtuan propozimet e përfshira në projekt dokumentin e përgatitur nga presidenti i BE-së, Michel. Italia dhe Spanja e konsiderojnë qasjen e BE-së të pamjaftueshme në lidhje me përdorimin e instrumenteve të reja financiare. Në tryezë është propozimi për një Coronabond, por idea refuzohet nga Gjermania dhe fronti nordik. Conte dhe Sanchez, së bashku me Macron dhe gjashtë krerët e tjerë të qeverisë, po bëjnë presion që një institucion i BE të lëshojë një titull të llojit që do të lëshohej jo zakonisht nga 19 vendet e Eurozonës, por nga një institucion i paspecifikuar i BE-së.
Çështja tjetër e nxehtë ’ka të bëjë me Mekanizmin Evropian të Stabilitetit, veçanërisht kushtet në të cilat do të jepte një linjë kredie të forcuar për të lehtësuar vendet në tregje. Kritika e Italisë dhe e shteteve të tjera (pak a shumë të njëjtat që nënshkruan letrën në Coronabond) është se i njëjti “kushtëzim” i parashikuar për krizat klasike financiare (si Greqia) nuk mund të jetë i vlefshëm, duke qenë rasti i koronavirusit krejtësisht i ndryshëm për nga natyra. Kushtëzimi i MASH parashikon përcaktimin e një programi të konsolidimit dhe një mbikëqyrje të ngushtë të politikave ekonomike dhe financiare kombëtare. Eurogrupi nuk ishte në gjendje të gjente konsensus të përgjithshëm, krerët e shteteve dhe qeveritë përpiqen të gjejnë një rrugëdalje dhe pastaj të delegojnë ministrat e thesarit për të përcaktuar aspektet teknike. Por tani për tani nuk ka asnjë marrëveshje.
Në mbrëmje, komentet e para arritën edhe në përgjigjen pikante të Kryeministrit drejtuar drejtuesve të BE-së: “Conte bëri mirë” për të refuzuar projektin e samitit të BE: “Nëse doni të propozoni instrumente të vjetra, ne do t’i bëjmë vetë, do të shpenzojmë atë që është e nevojshme”, deklaroi ministri i Punëve të Jashtme Luigi Di Maio.