Njerëzit në hemisferën veriore presin me padurim ditë më të gjata, mot më të ngrohtë, lule dhe një shpërthim gjelbërimi. Por për njerëzit që jetojnë në jug të ekuatorit, ky ekuinoks do të thotë se ata po shkojnë drejt vjeshtës.
Pra, për argjentinasit, afrikano-jugorët dhe australianët, ndër të tjera, kjo është një kohë për të pritur motin më të freskët dhe gëzimet e vjeshtës. Termi ekuinoks vjen nga fjala latine “equinoxium”, që do të thotë “barazi mes ditës dhe natës”.
Pse ndodh ekuinoksi pranveror?
Toka rrotullohet përgjatë një linje imagjinare që shkon nga Poli i Veriut në Polin e Jugut. Quhet bosht dhe ky rrotullim është ai që na jep ditën dhe natën.
Megjithatë, boshti anon në 23.5 gradë, siç shpjegon NASA . Kjo e pozicionon një hemisferë të planetit që të marrë më shumë dritë dielli se tjetra. Kjo mospërputhje në dritën e diellit është ajo që shkakton stinët.
Efekti është maksimal në fund të qershorit dhe në fund të dhjetorit. Këto janë solsticat, dhe ato kanë dallimet më ekstreme midis ditës dhe natës, veçanërisht pranë poleve. (Kjo është arsyeja pse qëndron errësirë për kaq gjatë dimrit në vende të tilla si Skandinavia dhe Alaska.)
Ekuinokset nuk janë saktësisht “të barabarta”
Dita është pak më e gjatë në gjerësi gjeografike më të larta sesa në ekuator, sepse diellit i duhet më shumë kohë të lindë dhe të perëndojë sa më shumë t’i afroheni poleve.
Ndikimet kulturore
Kulturat në mbarë botën festojnë ekuinoksin. Këtu janë disa:
Nevruzi është Viti i Ri Persian. I njohur gjithashtu si Nauryz, Navruz ose Nowrouz, që do të thotë “ditë e re”.
Nuk është rastësi që bie në ditën e parë të pranverës. Kalendari iranian është një kalendar diellor, që do të thotë se koha përcaktohet, nëpërmjet vëzhgimeve astronomike, nga lëvizja e Tokës rreth diellit. Pra, dita e parë e vitit nis gjithmonë me ekuinoksin pranveror.
Është një festë e fillimeve të reja: të urojmë prosperitet dhe të mirëpresim të ardhmen, duke hequr dorë nga e kaluara. Kjo është arsyeja pse familjet e përdorin këtë kohë për të pastruar thellë shtëpitë dhe dollapët e tyre dhe për të blerë veshje të reja.
Në Kinë, përpjekja për të mbajtur një vezë drejt është një lojë e njohur gjatë ekuinoksit pranveror. Ky zakon mendohet se daton mijëra vjet më parë dhe besohet se nëse njerëzit mund të mbajnë një vezë në këmbë, ata do të kenë fat të mirë. Dhe njerëzit në të gjithë Kinën hanë perime lokale të pranverës.
Në Japoni , Dita e Ekuinoksit të Pranverës është një festë publike (të hënën, më 21 mars të këtij viti). Japonia është tërësisht e modernizuar, por njerëzit e saj ende i përmbahen traditave të vjetra si vizita në varret e familjarëve dhe mbajtja e bashkimeve familjare për të shënuar ekuinoksin pranveror.