Gjeneral Bardhyl Kollçaku ishte i ftuar në emisionin “Now me Erla Mëhillin”, ku shpjegoi mënyrën se si do të shpenzohet 5 përqind e PBB-së për ushtrinë, që synohet të arrihet brenda vitit 2035 nga vendet e NATO-s.
Sipas Kollçakut, 3.5% do të shkojë për shpenzime drejtpërdrejt ushtarake: pagesa për personelin, pajisje, armatim, zhvillim të industrisë ushtarake, infrastrukturë, stërvitje, gatishmëri dhe kapacitete mbrojtëse kundër-ajrore.
“Plani afatgjatë dhjetëvjeçar parashikon që deri në vitin 2035, shpenzimet për mbrojtjen të arrijnë në 5% të Prodhimit të Brendshëm Bruto. Kjo do të realizohet gradualisht, me rritje vjetore. Aktualisht, në vitin 2025, kjo përqindje është 2.03%. Nga kjo shifër prej 5%, në vitin 2035, 3.5% do të shkojë për shpenzime drejtpërdrejt ushtarake: pagesa për personelin, pajisje, armatim, zhvillim të industrisë ushtarake, infrastrukturë, stërvitje, gatishmëri dhe kapacitete mbrojtëse kundër-ajrore. Ndërsa 1.5% do të përfaqësojë shpenzime me natyrë të dyfishtë – të tipit porte, aeroporte, rrugë, mbrojtje kibernetike – që ne i bëjmë edhe sot. Këto janë shpenzime ku përqindje të caktuara të buxhetit shkojnë për infrastrukturë që i shërben njëkohësisht ushtrisë dhe popullsisë civile. Pra, 3.5% është drejtpërdrejt për ushtrinë: pagesa për personelin, pajisje, armatim, industria ushtarake, infrastrukturë, stërvitje, gatishmëri, kapacitete mbrojtëse kundër-ajrore – çdo gjë e mirëfilltë ushtarake. Ndërsa 1.5% është me natyrë të dyfishtë, të tipit infrastrukturë, rrugë, ura ku do të kalojnë makineritë ushtarake që normalisht u shërbejnë edhe qytetarëve”, tha ai.
Gjenerali evidentoi edhe rreziqet kryesore që i paraqiten aleancës, ku në një periudhë afatgjatë ekziston rreziku nga Rusia dhe po ashtu terrorizmi.
“Në dokumentet strategjike të aleancës, identifikohen dy kërcënime kryesore për sigurinë: një afatgjatë që vjen nga Rusia dhe tjetri nga terrorizmi. Përveç këtyre, ekzistojnë edhe faktorë të tjerë që trajtohen në dokumente të klasifikuara, ku çdo vend ka peshën e vet specifike dhe kontributet që i kërkohen, në përputhje me nenin 3 të Traktatit të Uashingtonit. Shpesh përmendim nenin 5 për mbrojtjen kolektive, por harrojmë që para 5-ës është neni 3, i cili përcakton që çdo vend, në mënyrë individuale, të dakordësuar me aleancën, duhet të zhvillojë dhe përgatisë kapacitete dhe t’i vërë në dispozicion të saj”, tha Kollçaku.
Kujtojmë që deri në vitin 2035, shtetet anëtare synojnë të shpenzojnë pesë përqind të prodhimit të tyre ekonomik përkatës për mbrojtje çdo vit. Kjo u deklarua në deklaratën përfundimtare të samitit të NATO-s në Hagë. Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, i përshkroi rezultatet e samitit si një moment historik, duke thënë se ai do të mbetet në histori si “Angazhimi i Mbrojtjes i Hagës”.
Në deklaratën përfundimtare të samitit të tyre në Hagë, shtetet e NATO-s u zotuan të arrijnë objektivin e ri të investimit, deri në vitin 2035, prej 5% të Produktit të tyre të Brendshëm Bruto (PBB) në mbrojtje dhe “shpenzime të lidhura me mbrojtjen dhe sigurinë” – një nivel që nuk është arritur që nga Lufta e Ftohtë. Deri tani, objektivi ishte 2%.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, pranoi se një rritje e tillë nuk do të kishte qenë e mundur pa presionin e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump. Rutte e vlerësoi republikanin për arritjen e “asaj që asnjë president amerikan nuk e ka arritur në dekada”.