Nga Enver Robelli
Edhe tri javë do të duhej të fillonte viti shkollor edhe për mijëra fëmijë të Kosovës. Por deri më tani ka vetëm paralajmërime se viti shkollor “mund të vazhdojë online”. Kështu ka thënë ministri i Arsimit para një muaji. Ai po ashtu ka treguar se janë ndarë 1 milion euro për blerjen e teknologjisë informative, domethënë për blerjen e pajisjeve për mësim online.
Që mësimi online nuk është zgjidhje afatgjatë, e tregojnë studimet e instituteve serioze. Mbyllja e shkollave është një ndërhyrje masive në jetën e familjeve dhe në shanset e fëmijëve dhe të rinjve për një të ardhme me perspektivë, shkruante së fundi “Süddeutsche Zeitung” në një koment, ku argumentohej se shteti dhe shoqëria duhet të bëjnë çdo gjë që është e mundur që shkollat të mbahen të hapura.
Instituti IFO i Münchenit (Instituti i Leibnizit për Hulumtime Ekonomike në Universitetin e Münchenit) ka prezantuar rezultatet e një studimi mbi pasojat që ka mbyllja e shkollave. Sipas shkencëtarëve gjermanë pa mësim në objekte shkollore nxënëset dhe nxënësit nuk e kalojnë as gjysmën e kohës së zakonshme për të mësuar, pa mësim me prani fizike nxënësit – sidomos ata që janë pak më të dobët – vendnumërojnë dhe rrezikojnë të mbesin të vetmuar në shumë aspekte. Këtë nuk mund ta kompensojnë pajisjet digjitale. Sipas “Süddeutsche Zeitung” shkolla është vend i mësim-nxënies së përbashkët, i të folurit, i jetës sociale. Këtë s’mund ta zëvendësojë mësimi online.
Një debat i tillë në Kosovë mungon. Pushtetarët mjaftohen me fjalinë: “mësimi mund të vazhdojë online”. Maskat gjatë mësimit, distanca, ndarja apo edhe përgjysmimi i klasave? Këto janë opsionet e mundshme, ndërsa mësimi online do të duhej të ishte opsioni i fundit, jo i pari, siç po pretendojnë përgjegjësit e arsimit. Para se të flitet për mbyllje të shkollave pse të mos flitet për mbyllje të restoranteve?
Si në rastin e mbylljes së çerdheve, edhe mbajtja mbyllur e shkollave do të godasë shumë prindër, të cilët duhet të organizojnë mbikëqyrjen e fëmijëve, e jo pak prindër duhet të lënë ndoshta edhe punën për t’u kujdesur për fëmijët. Në politikë fëmijët dhe të rinjtë, ndonëse janë shumica e popullsisë së Kosovës, nuk kanë lobi të fuqishëm. Në fjalimet e tyre festive politikanët nuk harrojnë t’i përmendin fëmijët. Edhe në fushata zgjedhore politikanët me qejf plasojnë në opinion fotografi me fëmijë – me këtë idil të rrejshëm ata duan të marrin vota dhe sapo të futen në parlament apo qeveri harrojnë premtimet elektorale. Lobi me ndikim kanë veteranët, siç ka treguar edhe shumëfishimi i numrit të tyre si me shkop magjik.
Jo vetëm në këtë përbërje të parlamentit, deputetët nuk janë shembull për askënd, e lëre më për fëmijët. Deputetët “prodhojnë” tituj medialë me sjellje të dhunshme, fjalor vulgar, vërsulje për rrahje, madje deputetët “më trima” dinë të tregojnë edukatën e tyre duke i sharë me nënë kolegët e tyre. Kështu kanë shkuar edhe muajt e fundit. A është dëgjuar ndonjë deputete apo deputet së fundi duke prezantuar ide a propozime të mençura se si të hapen shkollat më 1 shtator? Si të kursehet në asfalt dhe të investohet në infrastrukturën arsimore? Si të pakësohet numri i zëvendësministrave dhe të rritet buxheti për shkollat?
Eskalimi i situatës me pandeminë në Kosovë (jo vetëm me fajin e qeverisë) rrezikon t’i mbajë nën dry shkollat edhe pas 1 shtatorit. Për dëmet shoqërore që shkakton kjo mbyllje nuk është menduar fare muajve të fundit, kur forcat politike u përfshinë në një betejë kryekëput për interesa të ngushta pushteti. Në listën e prioriteteve e mira e përgjithshme gjendet diku nga fundi.