Përgjatë fshatrave shqiptarë dhe luginave malore janë qindra e mijëra bunkerë të betonizuar. Këta bunkerë u ndërtuan nga vitet 1960 deri në vitet 1980, gjatë qeverisjes komuniste të Enver Hoxhës. Prestigjiozja “Forbes” i ka kushtuar një artikull bunkerizimit të Shqipërisë në kohën e komunizmit, dhe sesi këta bunkerë janë duke u ripërdorur sot për qëllime përfitimi, turizmi e biznesi.

“Duke u frikësuar nga pushtimi i Jugosllavisë, Greqisë, NATO-s dhe madje ish-aleatit të Bashkimit Sovjetik, Hoxha ishte i bindur se në vend që të mbështeste taktikat partizane që çliruan Shqipërinë në Luftën e Dytë Botërore, ai duhej të mbante të gjithë vendin në të njëjtën kohë. Kështu, Hoxha hyri në politikën e bunkerizimit që pa ndërtimin e qindra mijëra bunkerëve në të gjithë vendin. Premisa ishte se, në vend që të mbështeteshin në një ushtri profesionale, çdo shqiptar do të merrte armë dhe do të fortifikohej në bunkerin e tyre më të afërt në rast të pushtimit. Por natyrisht, pushtimi kurrë nuk erdhi dhe kostoja e ndërtimit të bunkerëve ishte një harxhim i burimeve të Shqipërisë, si në mallra materiale, ashtu edhe në orët e nevojshme për të planifikuar, ndërtuar dhe trajnuar për përdorimin e bunkerëve”, shkruan Forbes.

Pas përfundimit të shtetit komunist këta bunkerë mbetën të braktisur. Por për shkak të hapësirës së tyre, shumë shqiptarë kanë gjetur që ato të jenë pasuri të përshtatshme për dekada të tëra.

Keq Marku Djetroshan – një artist tatu, ka kthyer një bunker në Shkodër në një sallë tatuazhesh. E vendosur 8 kilometra nga kufiri malazez, gjatë verës klientët vijnë nga Adriatiku dhe më gjerë për të vizituar.

“Kam njerëz që vijnë nga e gjithë vendi. Unë kisha një djalë sot nga Anglia”, tha ai. “Më pëlqen (bunkeri im)”, thotë ai, “është pranë shtëpisë sime dhe mund të shkoj sa herë që të dua”.

Shumë bunkerë janë bërë pjesë e terreneve të brendshme të qytetit; duke u bërë piceri, bare dhe madje edhe hostele. Përdorimi i tyre ka zgjuar interes nga zhvilluesit dhe projektuesit në Shqipëri dhe jashtë saj.

Saimir Kristo, Profesor i Dizajnit Arkitektonik dhe Zëvendës Dekani i Universitetit POLIS në Tiranë ishte pjesë e ekipit të projektimit në projektin ambicioz “Bed & Bunker”.

“Shqipëria është një vend i bukur … (dhe) bunkerët mund të shërbejnë duke akomoduar turistë. Ajo mund të përdoret për shumë funksione të ndryshme të tilla si një muze i vogël ose hapësirë ​​ekspozuese. Mundësitë janë të pakufizuara…. Potenciali ekonomik i bunkerëve të papërdorur sipas mendimit tim është e pabesueshme. Jo vetëm për qëllimin e konvertimit të bunkerëve të veçantë në hapësirat funksionale të përdorura nga individët, por për shkak të numrit të tyre të lartë, ato mund të paraqesin vlera të tjera në Shqipëri në nivel ndërkombëtar “, thotë Kristo.(scan)/