Askush nuk e di se kur njeriu i zbuloi për herë të parë gurët e çmuar, por që nga qytetërimet më të hershme ata kanë nënkuptuar fuqi dhe pasuri. Disa njerëz besojnë se mbajtja e tyre mund të sjellë sukses në biznes, fat të mirë.
Vlera e një guri të çmuar përcaktohet nga shumë faktorë duke përfshirë prerjen, madhësinë dhe shkëlqimin. Në përgjithësi, gurët e çmuar ndahen në dy kategori, diamante dhe gurë të çmuar me ngjyra. Rubinët, smeraldët dhe safirët klasifikohen të gjithë si gurë të çmuar me ngjyra.
Tanzanite (600 deri në 1000 dollarë për karat)- Tanzaniti është një gur blu me një nuancë të purpurt dhe gjendet vetëm në Tanzani. Guri mbeti i fshehur nga njerëzit deri në vitin 1967.
Taaffeite (1500 dollarë – 2500 dollarë për karat)- Është e kuqe, vjollcë ose blu. Guri u zbulua në vitin 1945 nga Earl of Taaffe, pas të cilit u emërua është një nga gurët më të rralla.
Opal i zi (2,300 dollarë për karat)- Është një gur i bukur që vjen në shumë lloje të ndryshme. Gurët mesatarë nuk janë shumë të vlefshëm dhe mund të gjenden disi në të gjithë botën, megjithëse gurët më të vlefshëm të opalit mund të konkurrojnë me rubinët dhe diamantet më të shtrenjtë.
Bentoniti (3000 dollarë – 4000 dollarë për karat)- Ky gur u zbulua përgjatë lumit San Benito në Kaliforni në vitin 1907. Edhe pse disa ekzemplarë janë gjetur në Arkansas dhe Japoni, cilësia e vetme tregtare është San Benito County, kjo është arsyeja pse ai konsiderohet guri i çmuar zyrtar i Kalifornisë.
Beril i kuq (10,000 dollarë për karat)- Ky gur i rrallë i çmuar njihet me emra të ndryshëm si bixbit, smerald i kuq ose berilium i kuq. Guri është aq i rrallë sa që gjendet një për çdo 150 mijë diamante të gjetur.
Alexandrite (12,000 dollarë për karat)- Është një gur i çmuar shumë i rrallë që ndryshon ngjyrën në varësi të ndriçimit.
Jadeite (20,000 dollarë për karat)- Emri i Jadeite të kujton gurët gjysmë të çmuar të njohur zakonisht si Jade, por jadeiti është shumë më i çmuar dhe i rrallë.
Musgravite (35,000 dollarë për karat)- Ky gur i çmuar është tepër i rrallë dhe i përket së njëjtës familje si taaffeite. Vetëm tetë ekzemplarë u gjetën deri në vitin 2005.
Painite (50,000-60,000 dollarë për karat)- Shumë pak kristale transparente janë prerë në formën e gurëve të çmuar dhe vlera e tyre është e paçmueshme. Deri në vitin 2002, ai konsiderohej si guri i çmuar më i rrallë në Tokë.
Ylli Rozë (1.4 milion dollarë për karat)- Ai u quajt Pink Star Diamond (i njohur gjithashtu si Steinmetz Pink), një diamant rozë prej 59,60 karatësh i gjetur në 1999 në Afrikën e Jugut. Gjatë muajve të fundit ai ka qenë në pronësi të shtëpisë së famshme të ankandeve Sotheby’s, e cila e bleu atë për 83 milionë dollarë, çmimi më i lartë i paguar ndonjëherë për çdo gur të çmuar të shitur.