Ia mohuan nënës gjyqtare, ia dhanë Gjin Gjonit 2 vjet leje lindje

Kur vjen në jetë një fëmijë, kush duhet të marrë leje lindjeje, nëna apo babai? Për Këshillin e Lartë Gjyqësor patjetër që duhet të marrë babai, veçanërisht kur ai quhet Gjin Gjoni. Nëse është gjyqtare dhe quhet Afërdita Caco, ajo edhe pse e ka fëmijën të vogël duhet të kthehet në detyrë. Mbledhja e Këshillit të Lartë Gjyqësor mban datën 4 dhjetor dhe është zhvilluar me praninë e të gjithë anëtarëve, por vetëm njëri prej tyre, zëvendëskryetari Maksim Qoku ka votuar pro lejes. Të gjithë të tjerët kërkojnë që nëna gjyqtare të kthehet në detyrë, pasi ka vakume në gjykatë.
Sipas shkresave që Gazeta “Si” disponon, gjyqtarja Afërdita Caco me detyrë gjyqtare pranë Gjykatës Administrative Shkodër ka kërkuar në fund të muajit nëntor zgjatje të lejes prindërore dhe pa të drejtë page me arsyetimin e interesit më të lartë të fëmijës. Gjyqtarja thotë se fëmija i saj është dhjetë muajsh dhe se e ka ende në gji.
Afërdita Caco: Jam nënë e fëmijës së mitur…, i moshës 10 muajsh, i cili ka lindur në shtetin italian dhe prej dy javësh jemi kthyer në Shqipëri me qëllim që fëmija të ambientohej dhe unë të filloja punën sipas urdhrit në datën 07.12.2019, kur edhe përfundon leja e lindjes. E kam të pamundur për t’u kthyer në punë, pavarësisht dëshirës për të ushtruar profesionin, fëmija ka probleme të stresit, rënies së imunitetit, shenja ankthi, për shkak se është ende duke u ushqyer me gji. Përpjekjet e mia për ta çuar në çerdhe apo për ta lënë nën kujdesin e një dadoje kanë dështuar.
Gjyqtarja Caco në kërkesën e drejtuar KLGJ-së kërkon zgjatje të lejes së lindjes nga dhjetori deri në 30 prill 2020, pra i kërkon ndihmë këshillit edhe për pesë muaj të tjerë, madje “lutet” që për shkak të gjendjes psiko-fizike të foshnjës, kjo leje mos t’i paguhet.
Por, Këshilli i Lartë Gjyqësor kujton se praktikisht gjyqtarja, e cila kërkon leje për shkak të prindërimit dhe për t’ju gjetur foshnjës pranë, ka nisur karrierën e saj si gjyqtare më 19 korrik të këtij viti. Ajo nuk e ka ushtruar efektivisht detyrën e gjyqtares, kujton KLGJ pasi gjatë këtyre muajve ka qenë me leje lindjeje, pra me raport pas lindjes. Për të refuzuar kërkesën e gruas për vazhdim të lejes, Këshilli referon faktin që Gjykata Administrative e Shkodrës është mbytur nga stoku i dosjeve që deri në fillim të dhjetorit kanë shkuar në 920 të tilla. Gjykata Administrative nuk ka shumë gjyqtarë, argumenton më tej Këshilli e për këtë sikurse kuptohet, interesi më i lartë është ai i drejtësisë sesa i fëmijës.
Megjithatë në procesverbal vetë Këshilli e përmend interesin më të lartë të fëmijës, që sipas Kushtetutës ka përparësi në të gjitha çështjet. Këshilli përmend se: Është relatuar edhe herë tjetër që në kuadër të garantimit dhe mbrojtjes së interesit më të lartë të fëmijës të sanksionuar në Kushtetutë, ligjvënësi me qëllim përafrimin e legjislacionit në direktivat e BE-së, me ligjin 136 të vitit 2015 ka parashikuar lejen prindërore si një të drejtë vetjake të patransferueshme të punëmarrësit që nuk mund të refuzohet nga punëdhënësi, nëse punëmarrësi plotëson kushtet e dispozitës dhe që duhet konceptuar si mundësi e prindit për t’iu përkushtuar në kohë fëmijës. Sigurisht që të drejtën e përfitimit të lejes prindërore e ka edhe çdo gjyqtar që plotëson të njëjtat kritere të vendosura në Kodin e Punës, por siç u realizua më lart, gjyqtarja në këtë rast nuk mund ta përfitojë, sepse nuk ka 1 vit pune të pandërprerë. Nga ana tjetër përfitimi i kësaj lejeje vërtet cenon funksionalitetin e gjykatës, por nga ana tjetër nuk garanton një trajtim të barabartë jo vetëm të grave gjyqtare, por edhe të gjithë nënave në Republikën e Shqipërinë, sepse në rast të kundërt do ishim para një diskriminimi në kuadër ku shteti përveç lejes së lindjes garanton mirëqenien fiziko-psikike të fëmijëve nëpërmjet institucioneve të veçanta ku fëmijët mund të lihen përgjatë kohës që nëna është në orar pune.
Sidoqoftë në përfundim, anëtarët e Këshillit të Lartë Gjyqësor kanë votuar kundër nënës gjyqtare, me përjashtim të anëtarit Maksim Qoku që këmbëngul se interesat e fëmijës duhet të respektohen siç thotë Kushtetuta, si interesi më i lartë.
Por, cili është vendimi ku Këshilli i Lartë Gjyqësor votoi unanimisht për lejen e prindërimit? Bëhet fjalë për gjyqtarin e Apelit të Tiranës, Gjin Gjoni, i cili mori leje prindërimi në muajin tetor 2018, pra në ditët e fundit të KLD-së. Për dy vjet me radhë leja e prindërimit u mbështet edhe nga Këshilli i Lartë Gjyqësor, menjëherë sapo doli në dritë fakti që Gjin Gjoni ishte edhe anëtar i Kolegjit Zgjedhor, dhe ku emri i tij u shortua gjatë zgjedhjeve vendore të qershorit. Në përfundim të një debati, në të cilin u përfshi edhe ministrja e Drejtësisë, e cila kundërshtoi lejen dyvjeçare të prindërimit, Këshilli i Lartë Gjyqësor e miratoi kërkesën e gjyqtarit të Apelit. Gjatë ngritjes së kartonëve, ku u pa si i ligjshëm interesi i fëmijës, nuk u diskutua as stoku i dosjeve në Gjykatën e Apelit, dhe as kriza në Kolegjin Zgjedhor, madje as numri në zbritje i gjyqtarëve në Apel.